Το πολιτικό φάσμα ιδεολογιών της Κύπρου και οι επερχόμενες Βουλευτικές εκλογές

Από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960 αναπτύχθηκε ένα διπολικό ιδεολογικό σύστημα μεταξύ δεξιάς και αριστεράς. Ο δεξιός πόλος είχε σημαία τον εθνικό πατριωτισμό και ο αριστερός πόλος τον διεθνή κομμουνισμό της τότε εποχής. Ανάμεσα τους επικράτησε ο εκκλησιαστικός πατριαρχισμός. Μετά την καταστροφή του 1974 δημιουργήθηκε μια τρίτη διάσταση που είχε σχέση με την επίλυση του εθνικού μας προβλήματος. Έκτοτε αναπτύχθηκε παράλληλα η πολιτική κουλτούρα σε δύο άξονες κριτηρίων, κοινωνικο-οικονομικό στον οριζόντιο άξονα (x) και δημοκρατικό στον άλλο κάθετο άξονα (ψ). Το Κυπριακό εθνικό θέμα ήταν ο τρίτος άξονας(z) που έδινε την τρισδιάστατη συνάρτηση του πολιτικού φάσματος. Ο οριζόντιος κοινωνικός άξονας έχει εύρος από την ριζοσπαστική αριστερά μέχρι την συντηρητική δεξιά και ο κάθετος άξονας της δημοκρατίας επεκτείνεται από τον ολοκληρωτισμό μέχρι την ελεύθερη ατομική δημοκρατία. Η άκρα κομμουνιστική αριστερά και η άκρα φασιστική/ναζιστική δεξιά έχουν για διαφορετικούς λόγους κοινό χαρακτηριστικό τα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Ο καπιταλισμός έχει την περισσότερη οικονομική ελευθερία, το λιγότερο κράτος και την λιγότερη κοινωνική ισότητα, ενώ στην αντίπερά όχθη ο κομμουνισμός έχει την περισσότερη οικονομική ισότητα, τον περισσότερο κρατικό παρεμβατισμό και την λιγότερη ατομική ελευθερία. Ενδιάμεσα η δημοκρατία και ο σοσιαλισμός αποτέλεσαν τον χώρο του κέντρου, με κύρια χαρακτηριστικά την ελευθερία, την ισότητα, τον προοδευτισμό και την μικτή οικονομία. Υπάρχει τέλος μια μικρή μερίδα αντ εξουσιαστών που είναι αντίθετοι στην χρήση κυβερνητικής βίας με ακραίο φαινόμενο την αναρχία.

Σκιαγραφώντας το σημερινό πολιτικό σύστημα της Κύπρου όπως εκφράζεται μέσα από τα κόμματα τοποθετώ στην δεξιά το ΕΛΑΜ, το ΔΗΣΥ, την Αλληλεγγύη, στην αριστερά το ΑΚΕΛ και στο κέντρο το ΔΗΚΟ, την ΕΔΕΚ, τους Οικολόγους. Ο ΔΗΣΥ με ηγέτες τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και Αβέρωφ Νεοφύτου υπό την απειλή του ΕΛΑΜ/Αλληλεγγύη μετακινήθηκε περαιτέρω δεξιά καθοδηγούμενο από τα λίγα ακροδεξιά άτομα που στεγάζει. Επιπλέον η ανάμιξη του Προέδρου και της κυβέρνησης του στο μεγάλο σκάνδαλο των “χρυσών” διαβατηρίων, εμπέδωσε στην κοινωνία την έλλειψη διαφάνειας και στιγμάτισε το κόμμα ως διαπλεκόμενο και διεφθαρμένο, διασύροντας την χώρα εντός της ΕΕ. Η αλλοπρόσαλλη πολιτική του Προέδρου στο εθνικό θέμα για χαλαρή/αποκεντρωμένη διζωνική-δικοινοτική ομοσπονδία(ΔΔΟ) με επικίνδυνους ελιγμούς συνομοσπονδίας, παρέσυρε τους οπαδούς του κόμματος του σε πολιτικό αδιέξοδο, όπως εκφράζεται συγκρουσιακά με το δόγμα του νέου ρεαλισμού που αναπτύσσεται μαζί με τον αναπληρωτή πρόεδρο της παράταξης του.

Το ΑΚΕΛ αριστερά με ηγέτη τον Άντρο Κυπριανού και με τους αξιόλογους συντρόφους στην ηγεσία τους  νεαρούς Λουκαΐδη, Στεφάνου, Δαμιανού, έχει δείξει μετριοπάθεια αμέσως μετά την οικονομική καταστροφή του 2012 και στην συνέχεια ανάκαμψε με αντιπολιτευτική κριτική κατά της κυβέρνησης. Όμως η εμμονή της ηγεσίας σε άκαρπες συνομιλίες με μια προκλητική Τουρκία χωρίς εναλλακτική στρατηγική δυσχεραίνει τις επιλογές της. Ο επαναπροσδιορισμός της ταυτότητας του κόμματος ως το κόμμα του εργαζομένου λαού και απαλλαγμένο από την ταμπέλα του κομμουνισμού, θα το βοηθήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη του σε ένα αριστερό εργατικό κόμμα στην σύγχρονη εποχή.

Το ΔΗΚΟ με ηγέτη τον Νικόλα Παπαδόπουλο και απαλλαγμένο από την εσωτερική υπόσκαψη, τες προσωπικές ατζέντες και την ενδοκομματική εσωστρέφεια συνεχίζει το ρυθμιστικό ρόλο του κέντρου εμπλουτισμένο από νέες δημοκρατικές δυνάμεις που επεκτείνονται από την κεντροδεξιά μέχρι την κεντροαριστερά. Η επμονή του στην διαφύλαξη της Κυπριακής Δημοκρατίας μέχρι την επίτευξη συμβιβαστικής λύσης στην βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας για ΔΔΟ με δημοκρατικό, λειτουργικό περιεχόμενο και σύμφωνο με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, είναι ισοζυγισμένη και αποκτά περισσότερη απήχηση εσωτερικά και με κατάλληλους χειρισμούς στη διεθνή σκηνή. Με δεδομένη την απροκάλυπτη απαίτηση της Τουρκίας για λύση δύο κρατών ή συνομοσπονδίας, η καθαρή θέση του κόμματος για την ανάγκη χάραξης νέας στρατηγικής, σε συνεργασία με την Ελλάδα και συμμάχους την ΕΕ και τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας Γαλλία, ΗΠΑ και Ρωσία, δίνει διέξοδο στο αναμενόμενο αδιέξοδο στο κυπριακό. Η επιμονή της ηγεσίας του στην πάταξη της διαπλοκής και διαφθοράς αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της δημοκρατικής αρχής για έλεγχο των κυβερνώντων, κάτι που επιζητείται από την συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας των πολιτών. Τα υπόλοιπα μικρότερα κόμματα που ανήκουν στο χώρο του κέντρου δεν δείχνουν την απαραίτητη δυναμική για επικράτηση στο βαθμό που ένα ισχυρό κέντρο θα ανέτρεπε τον διπολισμό όπως συνέβηκε στην Γαλλία από τον Μακρόν. Υπάρχουν φυσικά και τα νέα κινήματα που πιστεύω χωρίς ηγέτη και συγκροτημένη φιλοσοφία αναμένεται να ικανοποιήσουν μόνο αγανακτισμένους πολίτες και αντ’ εξουσιαστές.

Οι επερχόμενες βουλευτικές εκλογές στις 30 Μαΐου θα αναδείξουν το νέο ιδεολογικό-πολιτικό πεδίο όπως θα εκφραστεί μέσα από την κρίση των ιδεών και την ηγετική ικανότητα του κέντρου ως η τρίτη επιλογή ανάμεσα και πάνω από τις αριστερές και δεξιές πλευρές αναμιγνύοντας τα καλά τους στοιχεία. Τακτική(triangularization) που εφαρμόστηκε από τον Δημοκρατικό Πρόεδρο Κλίντον παίρνοντας περισσότερο έπαινο και λιγότερη επίθεση υιοθετώντας τις θετικές αντιλήψεις των αντιπάλων του. Όλοι προερχόμαστε από οικογένειες με δεξιές και αριστερές καταβολές που κληρονομήσαμε χωρίς να έχουμε ακόμη δείξει την απαραίτητη εσωτερική δύναμη για να τις επικαιροποιήσουμε, υπερβαίνοντας τον εαυτό μας και τις δοσμένες πεποιθήσεις μας. Ξεκινώντας από σχεδόν μηδενική ιδεοπολιτική βάση, με γνώμονα και πολιτική πυξίδα την δική μας κρίση, ελπίζω ότι θα καταφέρουμε να δείξουμε την απαραίτητη πολιτική ωριμότητα που χρειάζεται για την επιβίωση μας σαν λαός.