Ο όρος χαλαρής ή αποκεντρωμένης ομοσπονδίας που εισήγε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην προσπάθεια του για επανέναρξη των συνομιλιών και η πολιτική ισότητα που μας προτρέπει να δώσουμε ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, έχουν προκαλέσει σύγχυση και αποπροσανατολισμό στο Κυπριακό λαό με ανάμικτες προσδοκίες ως προς την έκβαση της επικείμενης άτυπης πενταμερούς διάσκεψης.
Στην ομοσπονδία η εξουσία μοιράζεται σε δύο επίπεδα, κεντρικά και τοπικά, όπου η κεντρική εξουσία δεν έχει την δύναμη να διοικεί τοπικά τις πολιτείες οι οποίες δεν έχουν την δύναμη να αποχωρισθούν από το κέντρο. Ανάλογα με τες εξουσίες που παραχωρούνται με συνταγματική πρόνοια στις συνιστώσες πολιτείες, καθορίζεται πόσο αποκεντρωμένη είναι, με το κίνδυνο να χαρακτηριστεί χαλαρή συνομοσπονδία με αδύναμη κεντρική κυβέρνηση και να οδηγήσει σε διαχωρισμό ή διάλυση του κράτους. Από την άλλη, η αυξημένη συγκέντρωση εξουσιών σε κεντρικό επίπεδο, προκαλεί το φόβο για επικράτηση σχεδόν ενιαίου κράτους. Γιαυτό η ομοσπονδία, όταν υπάρχει ισορροπία και επιλεγμένη κατανομή των εξουσιών στα δύο επίπεδα, είναι το καλύτερο σύστημα ενότητας διαφορετικών εθνοτικών πληθυσμών. Το τριπλό σύστημα Εκτελεστικής, Νομοθετικής, Δικαστικής εξουσίας, όπου έκαστος θεσμός έχει την δύναμη να περιορίζει ή ελέγχει τους άλλους δύο δημιουργώντας ισορροπίες μεταξύ των (checks and balances), αντιπροσωπεύεται και στα δύο επίπεδα. Η ενότητα του ομόσπονδου κράτους διασφαλίζεται από το τρίπτυχο της μιας κυριαρχίας, μιας διεθνούς οντότητας και μιας ιθαγένειας. Η κυριαρχία εκφράζεται μέσα από την αποτελεσματική λήψη αποφάσεων στα κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας, οικονομίας και ενέργειας. Η διεθνής οντότητα εκφράζεται μέσα από την συμμετοχή στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς. Η ιθαγένεια διασφαλίζεται μέσα από αυστηρές ρήτρες υπηκοότητάς και πολιτογραφήσεων, έκδοση διαβατηρίου και πολιτικής ταυτότητας, άδειας εργασίας και παραχώρησης πολιτικού ασύλου. Για όλα αυτά απονέμονται εξουσίες μόνο στο επίπεδο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Υπάρχουν πέντε παράμετροι στην κατανομή των εξουσιών στις συνιστώσες πολιτείες 1) Συμμετρία όπου παρέχονται ταυτόσημα ίδιες εξουσίες 2) Δεν υπάρχει ομοιογένεια στις νομοθεσίες τους 3) Το υπόλοιπο των εξουσιών που δεν παραχωρείται στις πολιτείες παραμένει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση ή το αντίστροφο 4) Η αποκέντρωση περισσότερων εξουσιών χρειάζεται αλλαγή του συντάγματος 5) Η επίλυση διαφορών των δύο εξουσιών ερμηνεύεται από το ανώτατο δικαστήριο.
Η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία (ΔΔΟ) που συζητείται για την Κύπρο είναι ένα καινούριο είδος ομοσπονδίας λόγω του δικοινοτικού της χαρακτήρα που εκφράζεται μέσα από την αναλογική εκπροσώπηση των δύο κοινοτήτων στις τρείς μορφές εξουσίας της κεντρικής κυβέρνησης και της διζωνικότητας που εκφράζεται μέσα από την εδαφική αυτονομία των δύο πολιτειών. Η αναλογία πληθυσμού μεταξύ των δύο κοινοτήτων είναι 82% Ελληνοκύπριοι και 18% Τουρκοκύπριοι. Στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας(ΣΑ) έχει εισαχθεί η πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων που δεν σημαίνει αριθμητική ισότητα και ερμηνεύεται με τέσσερεις παραμέτρους 1) Την αποτελεσματική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στις ομοσπονδιακές δομές εξουσίας 2) Την εξάσκηση βέτο μόνο για αλλαγή του συντάγματος 3) Την εκχώρηση ταυτόσημης αυτόνομης εξουσίας στις δύο πολιτείες 4) Την απαγόρευση αποφάσεων του κεντρικού κράτους που επηρεάζουν αρνητικά έκαστην κοινότητα. Για την δημοκρατική λειτουργία του ομόσπονδου κράτους πρέπει η πλειοψηφία να αποφασίζει κεντρικά χωρίς να υπάρχει βέτο της μειοψηφίας που θα παραλύει το κράτος στην ενάσκηση της κυριαρχίας του στα κρίσιμα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, άμυνας και ασφάλειας, οικονομικής πολιτικής και ενεργειακής εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου στην ΑΟΖ της χώρας. Η εσωτερική αυτονομία των δύο πολιτειών υπαγορεύεται από το υπόλοιπο των εξουσιών που ενασκούνται με βάση το ευρωπαϊκό κεκτημένο, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και ελεύθερης διακίνησης, με μόνη στέρηση των τοπικών πολιτικών δικαιωμάτων λόγο του δικοινοτικού-διζωνικού χαρακτήρα της ομοσπονδίας.
Συνεπώς η αναφορά από τον Πρόεδρο σε χαλαρή ή αποκεντρωμένη ομοσπονδία είναι παραπλανητική, άστοχη, αχρείαστη και επικίνδυνη γιατί δίνει το άλλοθι στην Τουρκία να μην συζητεί την διεθνή πτυχή και να παρερμηνεύει την πολιτική ισότητα (που θα δώσει ο ηγέτης του ΔΗΣΥ) σε κυριαρχική ισότητα, επιδιώκοντας λύση συνομοσπονδίας αντί να βρίσκεται στο ειδώλιο του κατηγορουμένου για παραβίαση των αποφάσεων του ΣΑ ως προς την βάση λύσης.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου